Laatst bijgewerkt: mei 2025

➜ BIOLOGIE

Nieuw-zeelandse Hoki (Macruronus novaezelandiae)

• FAMILIE: Merluccidae
• KENMERKEN: Plat, zilverachtig en zeer langwerpig lichaam, grote ogen, grote mond en puntige tanden.
• HABITAT: Demersale soort die tussen de 200 en 800 m diepte leeft. Volwassen exemplaren worden zelden boven de 400 meter aangetroffen.
• VOEDSEL: Schaaldieren, weekdieren, vissen.
• GESLACHTSRIJP: 65-70 cm (vrouwtjes); 60-65 cm (mannetjes).
• PAAITIJD: van juni tot september.
• LEEFTIJD: 12 jaar.

ANDERE SOORT

PATAGONISCHE HOKi (Macrugus magelllanicus), gekenmerkt door een blauwe rug met paarse tinten en een zilveren buik met blauwe tinten. Komt voor tussen 50 en 500 m diep.

➜ VANGST

De Nieuw-Zeelandse hoki (Macruronus novaezelandiae), ook wel ‘blauwe grenadier’ genoemd, leeft in de Zuidwestelijke Stille Oceaan, rond Nieuw-Zeeland en ten zuiden van Australië. De industriële exploitatie van deze vis begon begin jaren zeventig.
De Patagonische hoki (Macruronus magellanicus), ook wel ‘Patagonische grenadier’ genoemd, leeft in het zuidoosten van de Stille Oceaan langs de kusten van Argentinië en Chili en in het zuidwesten van de Atlantische Oceaan. De exploitatie ervan begon in de jaren tachtig. De vangsten van deze twee soorten zijn in de jaren negentig sterk gestegen, van enkele tienduizenden tonnen tot een piekproductie van meer dan 300.000 ton (per soort) in 1998. Vissers varen vooral uit tijdens de winter (winter in zuidelijk halfrond), wanneer er een hoge concentratie hoki is tijdens het paaiseizoen. Vanaf de jaren 2000 daalde de vangst jaarlijks als gevolg van overbevissing en een sterke afname van het aantal geslachtsrijpe vissen. Het belangrijkste visserijland voor de Nieuw-Zeelandse hoki is Nieuw-Zeeland, gevolgd door Australië. De Patagonische hoki wordt voornamelijk bevist door Argentinië en Chili.

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

❚❙ In Nieuw-Zeeland: het bestand is verdeeld in twee subbestanden: het Oostelijke subbestand en het Westelijke subbestand. De organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer van deze visserij
(Hoki Fishery Management Company) heeft in 2001 een gedragscode ingevoerd voor het trawlen van hoki met als doel deze soort en zijn leefgebied te beschermen. De belangrijkste onderdelen van deze code zijn:

• Beperking van de visserij in wateren dieper dan 450 meter,

• Een regel die vaartuigen uitnodigt om van visgebied te veranderen als kleine vissen meer dan 10% van de vangsten uitmaken

• Sluiting van bepaalde trawlervisserijgebieden om de verschillende soorten benthische habitats te behouden.
   

De wetenschappelijke beoordeling van het hokibestand leidt tot het vastleggen van een TAC. Het Nieuw-Zeelandse ministerie van Visserij beslist vervolgens over een TACC(2), verdeeld over de twee subbestanden. Deze TACC wordt vervolgens verdeeld in individuele quota die worden toegekend aan vissersschepen.

❚❙ In Australië: vissen wordt gereguleerd door de Australian Fisheries Management Authority. Het ingevoerde beheersysteem omvat een TAC, een beperkt aantal vaartuigen dat mag vissen en een beperking van de vangstgebieden.

❚❙ In Argentinië: de overheid heeft sinds 2001 vangstbeperkingen ingesteld, een minimale maaswijdte van 120 mm, een minimale vangstmaat van 60 cm, en het is sindsdien verplicht om een waarnemer aan boord van de vissersschepen te hebben. De huidige beheersmaatregelen kunnen nog worden verbeterd om een duurzaam beheer van het bestand te garanderen en de vangsten van ondermaatse exemplaren te verminderen.

❚❙ In Chili: vanaf 2012 zijn herstelmaatregelen voor het bestand ingevoerd, waaronder seizoenssluitingen om de reproductieve biomassa te beschermen, verlaging van de TAC, beperking van het toegestane vissersschepen en vaste minimale maaswijdte, die kan variëren afhankelijk van het gebied.

CONSUMPTIE 

Hoki is een witvis die in Europa wordt verkocht als bevroren filets, naturel of gepaneerd. In de jaren negentig werd de vis geïntroduceerd op de Europese markten, omdat hij goedkoper is dan andere, meer traditionele soorten uit de Noordoost-Atlantische Oceaan. Frankrijk importeerde in 2022 5.556 ton diepgevroren hoki per jaar, voornamelijk uit Nieuw-Zeeland en China (na verwerking). In de kleinhandel zal je de hoki niet snel vinden, waardoor hij weinig is bekend bij het grote publiek. Door de media-aandacht voor milieukwesties, die verband houden met diepzee-trawltechnieken hebben grote Franse winkelketens sinds 2014 de verkoop van diepzeevissen stopgezet. Desondanks is hoki, onder de vorm van filets, één van de belangrijkste vissoorten die in grootkeukens in Frankrijk worden geconsumeerd. Dit vanwege de lage kosten (samen met alaskapollak, pollak en koolvis). België importeert ongeveer 600 ton hoki per jaar, waarvan het grootste deel is verwerkt in Denemarken, China en Nederland. De populariteit ervan is sinds 2015 afgenomen op de Belgische markten.

ECOLABELS

• MSC • Nieuw-Zeelandse Hoki: 3 visserijen (2 Australische en 1 Nieuw-Zeelandse) zijn gecertificeerd. Patagonische Hoki: 1 Argentijnse visserij is gecertificeerd. Deze certificering wordt betwist door sommige NGO’s, vanwege de grote zorgen over de verslechtering van kwetsbare ecosystemen in diepe gebieden door diepzeetrawlers en de hoge bijvangstcijfers.