Laatst bijgewerkt: december 2018

Alaskapollak is een kabeljauwachtige, neef van de kabeljauw en de koolvis. De soort leeft in de noordelijke Stille Oceaan op 100 tot 300 meter diepte. Hij kan tot 30 jaar oud worden, een lengte van 130 cm bereiken en tot 18 kg zwaar wegen. Alaskapollak wordt geslachtsrijp op een leeftijd van 3 à 4 jaar, bij een lengte tussen de 20 en 50 cm. De soort groeit snel en is erg vruchtbaar. Vrouwtjes kunnen in enkele weken tijd tot 2 miljoen eitjes leggen.

Tijdens zijn eerste levensjaren leeft Alaskapollak in de waterkolom (pelagische levenswijze). Pas wanneer de dieren geslachtsrijp worden, gaan ze dichter bij de bodem leven. Net als vele andere vissoorten, vertoont ook Alaskapollak kannibalistisch gedrag. Zij zelf zijn de grootste predator van hun eigen jongen (leeftijdsklasse 0, in datzelfde jaar geboren). Omgevingsvariabelen hebben, zoals ook bij vele andere vissoorten, een belangrijke impact op de aantallen. Ook kunnen kwallenplagen een negatieve invloed hebben, omdat zij op dezelfde prooien jagen (voedselconcurrentie).

Bestanden redelijk goed gekend

Eind de jaren 80 lagen de wereldwijde vangsten van Alaskapollak nabij de 6 miljoen ton, terwijl de laatste decennia nog slechts 3 ton opgevist wordt.

Binnen het verspreidingsgebied van Alaskapollak worden een twaalftal bestanden onderscheiden, verspreid over de subarctische noordelijke Stille Oceaan. Het beheer van die bestanden valt onder bevoegdheid van nationale regeringen (Verenigde Staten, Japan, Rusland, Noord-Korea) of, in het geval de bestanden deze nationale wateren overschrijden, van internationale commissies. De noordoostelijke bestanden die door de Verenigde Staten worden beheerd, worden wetenschappelijk onderzocht en de resultaten worden openbaar gepubliceerd.

• In de Beringzee worden drie stocks geïdentificeerd: het oostelijke bestand van de Beringzee, het bestand in de Aleoeten en het bestand rond het Bogoslofeiland;
• De Golf van Alaska wordt bevolkt door twee stocks: de oostelijke stock en de stock van het westelijke-centrale deel.

Internationale wateren

Er is ook een bestand van Alaskapollak dat gespreid leeft over de verschillende nationale wateren van de noordelijke Stille Oceaan. Deze stock wordt bestudeerd en beheerd in het kader van de Conventie voor de bescherming en het beheer van Alaskapollak in de centrale Beringzee.

China, Japan, Zuid-Korea, Polen, Rusland en de Verenigde Staten ondertekenden deze overeenkomst op 16 juni 1994.

Amerikaanse bestanden

De Totale Toegestane Vangst (TAC) in de oostelijke Beringzee – de belangrijkste van alle Amerikaanse stocks (>80% van het totaal) – daalde van 1,485 miljoen in 2006 naar 815 000 ton in 2009, en steeg toen weer vanaf 2012. De dalende trend tussen 2006 en 2009 werd o.a. veroorzaakt door overexploitatie van bepaalde stocks en een slechte rekrutering in opeenvolgende jaren (laag voortplantingssucces). Voor 2018, werd de TAC ingesteld op 1,36 miljoen ton.

Het Amerikaanse beheerplan omvat maatregelen zoals een systeem van vergunningen waardoor het aantal vissers die deelnemen aan de visserij beperkt wordt, quota, visperiodes, gesloten zones, verplichte aanmelding van de vangsten, regels met betrekking tot de toegelaten vistuigen en bijvangst, en controles door waarnemers.

Omdat zeeleeuwen – bedreigde zeezoogdieren – zich voeden met Alaskapollak werden specifieke regels ingevoerd om de concurrentie die de bodemsleepnetvissers met hun activiteiten veroorzaken te reduceren. Sinds 2011 is de visserij op Alaskapollak ook onderhevig aan nieuwe maatregelen om de bijvangst van zalm te beperken.

Russische bestanden

De Russische stocks van Alaskapollak in de westelijke Beringzee en de Zee van Okhotsk worden  beschouwd in goede staat te zijn. Ze worden jaarlijks geëvalueerd en beheerd door de Russische overheid. Als beheermaatregelen werden vangstbeperkingen (TAC’s) en sluitingsperiodes voor de visserij ingevoerd. Voor 2018 is de totale TAC vastgesteld op 1,78 miljoen ton.

Door iedereen verorberd, door weinigen gekend

In de consumptiestatistieken staat Alaskapollak zelden specifiek vermeld: de soort wordt meestal meegeteld in de groep van de koolvissen, waartoe ook de Pollachius pollachius (pollak of witte koolvis genoemd) en Pollachius virens (koolvis of zwarte koolvis genoemd) behoren. In Europa is Alaskapollak nooit in zijn geheel terug te vinden in de handel, maar enkel als filet zonder vel of in moten (diepgevroren en vers), natuur of gepaneerd, in beignets of verwerkt in allerlei bereide schotels.

In 2016 importeerde België 10 850 ton Alaskapollak uit Duitsland, Nederland en China, waar de soort verwerkt wordt (gefileerd, gepaneerd, diepgevroren). 3 000 ton van deze import wordt vervolgens terug geëxporteerd. In datzelfde jaar importeerde Frankrijk 55 000 ton uit China, Verenigde Staten en Rusland.