Laatst bijgewerkt: Juni 2025
➜ BIOLOGIE
FAMILIE: Cancridae.
KENMERKEN: Glad schild, elliptische vorm, geelbruine kleur, gekartelde rand langs het schild met ongeveer tien kleine lobben aan weerszijden van de ogen, zeer robuuste klauwen.
HABITAT: Benthische soort die leeft op rotsachtige, zanderige of zand-modderige bodems, tot 200m diep. Te vinden op het intergetijdengebied. Leeft in de Noordoost-Atlantische Oceaan (van Noorwegen tot Marokko) en in de Middellandse Zee.
VOEDSEL: Schaaldieren, weekdieren en wormen. Kan ook aaseter zijn.
GESLACHTSRIJP: breedte schild bij vrouwtjes 127-128 mm; bij mannetjes 101-106 mm.
PAAITIJD: Leggen eieren van november tot februari-maart. Komen uit in april-mei.
LEEFTIJD: 20 jaar.
De krab, wordt gekenmerkt door een schild dat twee keer zo breed is als lang, met een geelbruine kleur.
Hij kan een breedte bereiken van 30 cm.
Deze krab heeft 5 paar poten, waaronder krachtige klauwen met een zwarte punt.
➜ VANGST
De Noordzeekrab wordt voornamelijk gevangen door korven met aas (horsmakreel, mul, poon, bevroren of in pekel). De korven worden aan een lijn gehecht (maximaal 150 vallen), die op haar beurt verbonden is met een oppervlakteboei. De lijn wordt dezelfde dag of na maximum twee dagen opgehaald. De visserij op de Noordzeekrab wordt door de Europese vloot alleen beoefend in de NO-Atlantische Oceaan. Het Verenigd Koninkrijk is het belangrijkste land voor de vangst van Noordzeekrab.
In Frankrijk is de helft van de caseyeurs (een typische Bretoense boot die op krab en kreeft vist) geregistreerd in Bretagne en een derde in Normandië. Het grootste deel van de vloot bestaat uit kleine boten, vaak minder dan 12 meter lang, die langs de kust vissen. De meeste van deze schepen vissen seizoensgebonden op de Noordzeekrab. De schepen die het hele jaar door op Noordzeekrab vissen zijn zeldzaam en bestaan voornamelijk uit offshore korfvissers uitgerust met opslagtanks (12-tal boten in 2020, goed voor 50% van de totale Franse vangst). Er wordt ook met netten en trawlers op Noordzeekrab gevist, maar hun kwaliteit wordt als minder goed beschouwd.
In Frankrijk werd in 2022 een sterke daling van de aanvoer geregistreerd (1.583 ton tegenover 2.652 ton in 2020) als gevolg van een ineenstorting van de voorraad. Dit lijkt geen verband te houden met overbevissing, maar waarschijnlijk met een ziekte of een rekruteringsprobleem* (te weinig jonge exemplaren). De gevolgen zij snel voelbaar: van de 12 gespecialiseerde caseyeurs in 2022 waren er slechts nog 2 actief in 2023. In België wordt de Noordzeekrab vooral incidenteel als bijvangst gevangen door boomkorren. Deze krab is duidelijk van mindere kwaliteit in vergelijking met krab die met korven werd gevangen. De Belgische aanvoer bedroeg 165 ton in 2022.
De vrouwelijke krab stopt met eten tijdens de incubatietijd van haar eitjes. Ze begraaft zich in zanderig of modderig sediment en wordt zo vanaf half november tot half april bijna onbereikbaar voor de visserij.
De Noordzeekrab kreeg in Frankrijk de bijnaam ‘slaper’ vanwege de karakteristieke houding die hij aanneemt als hij op zijn rug ligt: hij vouwt zijn poten op en beweegt niet meer. Deze naam wordt ook verklaard door de nogal sedentaire houding van de krab. Alhoewel dit enkel voor de mannetjes van tel is, want een volwassen vrouwtje kan wel 150 km afleggen op een jaar, op de bodem van de zee.
➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN
De grenzen van de noordzeekrab bestanden zijn niet met zekerheid vastgesteld. Rond de Britse eilanden hebben Britse wetenschappers zes "visserij-eenheden" gedefinieerd die deel uitmaken van de subzones Noordzee, Keltische Zee en het Engels Kanaal.
➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN
Op Europees niveau worden twee maatregelen geïmplementeerd:
De minimale breedte van het schild (gemeten vanaf de buitenste randen) is vastgesteld op 14 cm ten noorden van de 48e breedtegraad en 13 cm ten zuiden van diezelfde breedtegraad. Sinds 2020 is de minimale vangstmaat 15 cm in Normandië.
De aanvoer van krabklauwen (van het lichaam gescheiden) is gereguleerd: 1% van het gewicht van de totale vangst voor krabben gevangen in kooien of netten. Voor de krabben die gevangen zijn met gebruik van en andere vismethode, mag men maximaal 75kg aan losse krabklauwen aanvoeren.
In Frankrijk, is het vissen onderhevig aan het bezit van een vergunning. Het aantal korven is beperkt: variërend van 150-300 per persoon en 1.000 per vaartuig, afhankelijk van de visserijzone (200 per persoon en 800 per schip in Normandië). Ten slotte is het verboden om zogenaamde heldere of witte krabben, d.w.z. recent vervelde krabben, aan land te brengen.
CONSUMPTIE
De Fransen zijn dol op Noordzeekrab, met een gemiddelde consumptie van 300 g/jaar (270 g in 2022), het hoogste niveau in Europa. De Portugezen consumeren ongeveer 250 g/jaar, de Spanjaarden 100 g/jaar. Achter de gemiddelde consumptiecijfers schuilen zeer sterke regionale verschillen. De Bretoenen en de Normandiërs zijn nog steeds de grootste consumenten van Noordzeekrab. Terwijl in het grote westen van Frankrijk bijna een kwart van de bevolking regelmatig deze soort koopt, valt hij zelden in het winkelmandje van consumenten in het oosten van Frankrijk. De verkoop van krab stijgt. Ze wordt vers gekookt of gepasteuriseerd verkocht, hetzij in zijn geheel, hetzij gehalveerd; gekookte klauwen worden ook per stuk of in zakjes verkocht. In Frankrijk wordt elk jaar ongeveer 23.857 geïmporteerd. Krab is het derde meest geconsumeerde verse schaaldier in Frankrijk, na Noorse kreeft en garnalen. In België werd in 2022 135 ton geïmporteerd, voornamelijk uit Frankrijk. 92 ton werd geëxporteerd naar overige EU-landen. Hier werd in 2021 44 ton krab thuis geconsumeerd.
ECOLABELS
- MSC • 1 visserij op Noordzeekrab op de Shetlandeilanden is gecertificeerd.
TE ONTHOUDEN
➜ De Noordzeekrab wordt in Frankrijk erg gewaardeerd.
➜ De Europese bestanden doen het niet goed. De ongunstige omgevingsomstandigheden veroorzaken hoge sterftecijfers die het herstel van de biomassa zeer moeilijk maakt.
➜ Het bestand in de Golf van Biskaje, het Engels Kanaal, de Keltische Zee en West-Schotland is overbevist en gedegradeerd.
AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP
- Te vermijden: alle bestanden
