Laatst bijgewerkt: Juni 2025

➜ BIOLOGIE

• FAMILIE: Scrombidae.

• KENMERKEN: Robuust lichaam dat aan de achterkant taps toeloopt, grote kop en ogen, donkergele rug- en borstvinnen, gele oorschelpen met een zwarte rand.

• HABITAT: Pelagische vis die leeft in tropische en subtropische wateren tussen 15 en 30°C (oppervlaktetemperaturen), tot 500 m diep.

• VOEDSEL: Inktvissen, schaaldieren en vissen.

• GESLACHTSRIJP: Atlantische Oceaan: 100 cm (3-4 jaar).
  Indische Oceaan: 100 cm (3 jaar).
  Stille Oceaan: 103-135 cm (3 jaar).

• PAAITIJD: Atlantische en Stille Oceaan: het ganse jaar met pieken afhankelijk van het gebied.
  Indische Oceaan: van december tot januari en in juni in de oostelijke zone.

• LEEFTIJD: >15 jaar.

➜ VANGST

Grootoogtonijn wordt voornamelijk gevangen in de Stille Oceaan (54%), Indische Oceaan (29%) en de Atlantische Oceaan (17%). Indonesië is wereldwijd het land dat het meest grootoogtonijn vangt, en exploiteert de bestanden van de Stille en Indische Oceaan (61.235 ton in 2022). De Europese vloot vertegenwoordigt 11,2% van de wereldwijde aanvoer (39.914 ton in 2022). Het merendeel is afkomstig uit de Indische Oceaan (20.215 ton in 2022). Spanje is hier het belangrijkste land voor grootoogtonijn (28.347 ton in 2022, alhoewel dit waarschijnlijk ook de aanvoer van geelvintonijn omvat) gevolgd door Frankrijk (8.077 ton in 2022 – exclusief Frans-Polynesië). België richt zich niet op deze soort. Grootoogtonijn wordt voornamelijk gevangen als bijvangst met ringzegens (50% van de wereldvangst) en met beuglijnen als doelsoort (40% van de wereldvangst). Ringzegenvissers vissen op gestreepte tonijn, en in mindere mate op geelvintonijn, maar vangen dus ook de grootoogtonijn als bijvangst. Jonge grootoogtonijnen verzamelen zich vaak onder FAD's (lokboeien) en worden zo gevangen voordat ze hun geslachtsrijpe grootte hebben bereikt (ongeveer 80% van de vangsten door ringzegenvaartuigen vindt plaats onder FAD's). Ongeacht het visgebied is het gemiddelde gewicht van grootoogtonijn gevangen met de beuglijn aanzienlijk hoger dan het gemiddelde gewicht van exemplaren die met ringzegen worden gevangen (respectievelijk ongeveer 40 en 4 kg). Bovendien is het gemiddelde gewicht van grootoogtonijn gevangen in vrije scholen in de Atlantische Oceaan meer dan twee keer het gemiddelde gewicht van exemplaren die met FAD's werden gevangen. Sinds 1991 wordt het merendeel van de individuen van deze soort gevangen met FAD's (60% - 80%).

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

Tonijnbestanden worden algemeen beheerd door internationale commissies zoals ICCAT, IOTC,
WCPFC en IATTC. Specifieke maatregelen worden genomen door Commissies, in hun bevoegdheidsgebied:
❚❙ Atlantische Oceaan

• Vaststelling van een TAC en quota (de vangsten van de afgelopen jaren hebben de TAC systematisch overschreden).

• Beperking van de vlootcapaciteit voor vaartuigen (beugvisserij en ringzegenvaartuigen) met een
  lengte van meer dan 20 meter.

❚❙ Indische Oceaan

• Aangifte van vangsten en visserij-inspanningen.

• Registratie van actieve en geautoriseerde vaartuigen.

• TAC voor 2024 en 2025: 80.583 ton.

❚❙ Westelijke en centrale Stille Oceaan

• Vangstbeperking voor beugvisserij uit verschillende landen (China, Zuid-Korea, Verenigde Staten, Indonesië, Japan, Taiwan en Europese Unie).

• Beperking van het aantal ringzegenvaartuigen met vriesinstallaties, langer dan 24 m en vissend tussen de 20° noorderbreedte en 20° zuiderbreedte, op hetzelfde niveau als dat van 2013 en beperking van hun visserij-inspanning (maximaal aantal dagen toegestane visserij en vangstbeperkingen).

❚❙ Oostelijke Stille Oceaan

• Jaarlijkse sluiting van de visserij (72 dagen in 2020), in bepaalde specifieke gebieden, voor ringzegenvaartuigen met een capaciteit van meer dan 182 ton en voor alle beugvaartuigen van meer dan 24 meter.

• Vangstbeperking voor beugvisserij uit bepaalde landen (China, Zuid-Korea, Verenigde Staten, Japan, Taiwan en Europese Unie).

• Sluiting van de visserij in het noordwesten van de Galapagoseilanden (één maand per jaar) om de jonge grootoogtonijn te beschermen die in deze sector overvloedig wordt gevangen in deze tijd van het jaar. 

De Commissies definiëren ook beperkingen op het aantal FAD's (lokboeien) en periodes van totaal verbod op FAD's, in bepaalde gebieden, om de sterfte van te jonge exemplaren terug te dringen. In de Atlantische Oceaan wordt het seizoensgebonden regionale beperking van FAD's goed toegepast,
maar toch is ze niet erg effectief omdat FAD-visserij buiten de beschermde gebieden gewoon doorgaat.
 

Minimale grootte: geen

CONSUMPTIE 

Grootoogtonijn wordt in Frankrijk voornamelijk ingeblikt op de markt gebracht (de Europese wetgeving vereist geen vermelding van de naam van de ingeblikte tonijnsoort). Traditionele conservenfabrieken zijn historisch gevestigd in Bretagne. Deze soort wordt door visverkopers steeds vaker verkocht onder de naam "roodvlezige tonijn" als vervanging voor blauwvintonijn. Frankrijk importeert verse en gekoelde grootoogtonijn voornamelijk uit Spanje. Grootoogtonijn komt niet veel voor op de Belgische markt. Amper 1 ton, geïmporteerd vanuit Sri Lanka. Volwassen grootoogtonijn wordt zeer gewaardeerd in sashimi-gerechten, waardoor het een hoge commerciële waarde heeft.

ECOLABELS

• MSC • 17 grootoogtonijn-visserijen in de Stille Oceaan zijn gecertificeerd. Eén certificering wordt echter betwist omdat deze betrekking heeft op de ringzegenvisserij op vrije scholen, maar dezelfde visserij vangt ook tonijn met FAD's, waarbij de vangsten kunnen worden gemengd.