Laatst bijgewerkt: december 2018

➜ BIOLOGIE

  • FAMILIE: Scrombidae.

  • KENMERKEN: Spoelvormig lichaam, metallic donkerblauwe rug en zilverwitte buik, eerste rugvin heldergeel, tweede rugvin en anaal vin lichtgeel.

  • HABITAT: Pelagische soort die voornamelijk aan de oppervlakte leeft, afdalend tot meer dan 200 m diep in warme zeeën.

  • VOEDSEL: Inktvissen, schaaldieren en vissen.

  • GESLACHTSRIJP: 85 cm (13kg/4-5 jaar).

  • PAAITIJD: Noord-Atlantische Oceaan: april tot september.
    Middellandse Zee: juli tot september.
    Zuid-Stille Oceaan: september tot mei.

  • LEEFTIJD: 15 jaar.

➜ VANGST

Witte tonijn is een van de meest gewilde tonijnsoorten voor de industriële visserij (206.012 ton aangevoerd in 2022). De vangsten zijn voornamelijk afkomstig uit de Stille Oceaan (54%), de Atlantische Oceaan (29%) en de Indische Oceaan (17%). In de Middellandse Zee zijn de vangsten erg laag (1%). De Atlantische Oceaan is de belangrijkste bron voor witte tonijn voor de Europese markt. Er zijn twee bestanden geïdentificeerd in de Atlantische Oceaan (Noord en Zuid), gescheiden door de 5e noordelijke breedtegraad. De meeste vangsten komen uit het Noord-Atlantische bestand. Dit bestand wordt geëxploiteerd door oppervlaktevissers die zich richten op juvenielen en subvolwassenen (50-90 cm), wanneer ze voorbij de Franse en Spaanse kusten trekken (voornamelijk de Golf van Biskaje), evenals rond de Azoren. Deze visserij wordt beoefend door Franse en Ierse pelagische sleepnetten, Spaanse lijnvissers en hengelaars, evenals door Middellandse-Zee beugvissers. Lijnvisserij vertegenwoordigt 75% van alle vangsten op dit bestand. Het Zuid-Atlantische bestand wordt voornamelijk geëxploiteerd door Aziatische beugvissers voor de Afrikaanse kust. Ze vissen op volwassen witte tonijn, die een meer pelagisch gedrag vertoont. De visgronden voor dit bestand strekken zich uit van Zuid-Amerika tot Afrika. China en Taiwan zijn 's werelds belangrijkste landen voor witte tonijn (resp. 53.625 ton en 49.931 ton in 2022). Binnen Europa is Spanje het belangrijkste land voor deze soort (16.996 ton in 2022, voornamelijk uit het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan). De Franse productie (10.806 ton in 2022, inclusief Frans-Polynesië) is extreem seizoensgebonden, met de meeste vangsten tussen augustus en oktober; de Franse vangsten komen voornamelijk uit de Centraal-Oostelijke Atlantische Oceaan.
De Belgische visserij richt zich niet op deze soort.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

 

Witte tonijn is een kleinere tonijnsoort. Hij kan tot 40 kg wegen en op volwassen leeftijd een lengte van 1,30 m bereiken. De witte tonijn zwemt in scholen in gematigde wateren. Hij kan tijdens zijn leven (vooral tussen zijn 2e en 5e levensjaar) zeer lange afstanden afleggen. De migraties van deze soort behoren tot de langst afgelegde afstanden door vissen ter wereld.
De witte tonijn onderscheidt zich van andere tonijnen door de grote borstvinnen die duidelijk de basis van de tweede rugvin overschrijden. De afwezigheid van strepen en vlekken onderscheidt verder ook de witte tonijn van andere soortgenoten.

 

CONSUMPTIE 

Witte tonijn wordt op de markt gebracht in blik, verse stukken (om rauw te eten in sushi of om te koken), gerookt zonder vel of in plakjes. Frankrijk importeert verse witte tonijn uit Ierland en diepgevroren uit Zuid-Afrika. België importeert verse witte tonijn uit Frankrijk en diepgevroren uit Nederland.

ECOLABELS

  • MSC • 20 visserijen op witte tonijn zijn gecertificeerd: 16 in de Stille Oceaan en 4 in de Atlantische Oceaan. Een visserij op Tahiti, bestaande uit kleine beugvissers en exploiteert de 200-mijls economische zone van Frans-Polynesië (Central Pacific), is gecertificeerd sinds 2018.

Tonijn is goed, en witte tonijn is uitstekend!
Deze slogan uit de jaren 80 nodigde Franse consumenten uit om meer tonijn te eten, vooral meer verse witte tonijn in de zomer. De uitrusting van schepen met pelagische sleepnetten kwam in de plaats van hengel en kieuwnetten. Maar de kwaliteit van deze met pelagische trawlers gevangen tonijn is niet toereikend (de vis wordt in het net wordt samengedrukt) om aan de eisen van de versmarkt te voldoen.
Heel vaak leidt de mismatch tussen aanbod (te grote hoeveelheden erg beschadigde vis) en de marktbehoeften tot een prijsdaling bij de eerste verkoop (veiling) en wordt het product van de versmarkt verwijderd. Tegelijkertijd blijft er echter een sterke vraag naar verse kwaliteitstonijn vanuit de consument, waarvoor een beroep wordt gedaan op geïmporteerde producten. Tegenwoordig is een groot deel van de witte tonijn die in Frankrijk wordt aangevoerd, bestemd voor Spaanse en, in mindere mate, Franse conservenfabrieken.

 

TE ONTHOUDEN

➜ De witte tonijn is een zeer gewilde soort op de Franse markt.
➜ De verschillende voorraden van witte tonijn worden geschat als duurzaam geëxploiteerd, behalve de voorraad in de Middellandse Zee.
➜ Er bestaan onzekerheden rond de evaluatie van de voorraad in de Indische Oceaan.
➜ Vangstlimieten zijn alleen vastgesteld voor de voorraden in de Atlantische Oceaan en voor die in de Middellandse Zee.
➜ Er bestaat een groot verschil tussen het commerciële gewicht (binnen de EU) en het gewicht bij seksuele maturiteit.

AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP

  • Bij Voorkeur: Zuid-Atlantische & Noord-Atlantische bestand.
  • Met mate: bestand in de Zuidelijke Stille Oceaan, in de Noordelijke Stille Oceaan (bestand naar schatting in goede staat maar zwakke beheersmaatregelen, geen TAC vastgesteld in deze gebieden), en in de Indische Oceaan (voorraad naar schatting in goede staat, maar onzekerheden in beschikbare gegevens).
  • Bij voorkeur: exemplaren met een gewicht > 13 kg (of een lengte > 85 cm), of grote segmenten afkomstig van volwassen exemplaren die tijd hebben gehad om zich voort te planten.
  • Lees voor elke aankoop meer over de oorsprong van verse, diepgevroren, verwerkte of ingeblikte tonijn.
  • Te vermijden: bestand uit Middellandse Zee.